Hieronder 12 geleerde lessen van Groen aan de Buurt pilotprojecten:
1. Investeer in een goede start
Enthousiaste bewoners willen graag snel aan de slag met hun ideeën. Bepaal dus
vooraf de randvoorwaarden en zorg dat uitvoeringsbudget beschikbaar is. Plan de
ideeënavond en uitwerkavond kort na elkaar, ongeveer binnen 3 weken. Zo hou je de
energie vast. Controleer of de ideeën passen binnen bestaand beleid. Dat voorkomt
teleurstellingen.
2. Sluit aan bij de lokale cultuur
Laat een lokale groep of bewoner vanaf het begin meedenken. Wees je bewust van
ieders ervaring en pas plannen en verwachtingen hierop aan. Als bewoners nog nooit
hebben geparticipeerd, is één idee dat wordt uitgevoerd al waardevol. Wanneer
bewoners al heel actief zijn, zorg dan dat je op korte termijn kunt faciliteren bij de
uitvoering van de plannen.
3. Betrek andere beleidsvelden
Zorg in het voortraject dat andere afdelingen – ruimtelijke ordening, sociaal domein,
juridische zaken – goed op de hoogte zijn. Maak de randvoorwaarden helder. Betrek
hen ook tijdens het proces. Projecten hebben zo de grootste kans van slagen.
Bovendien kunnen de beleidsvelden elkaar versterken.
4. Zoek de energie en ideeën op
Iemand met ervaring of ideeën kan stimulerend zijn voor andere bewoners. Het is nog
niet makkelijk om te bedenken wat er zoal kan (en wat niet). Laat inspirerende
voorbeelden van anderen zien. Zo kan je een vliegende start maken.
5. Wees duidelijk over verwachtingen (en blijf dit herhalen)
Ongelijke verwachtingen geven ruis in de communicatie en zorgen voor
teleurstellingen. Communiceer vanaf het begin je verwachting en bespreek welke rol
je ziet voor de bewoners en voor de gemeente. Blijf ook tijdens het proces de
verwachtingen checken.
6. Durf te experimenteren en te falen
Duf te experimenteren met projecten. Hoe goed een idee ook is, het kan mislukken.
Durf een tweede poging te doen. Wees open over de knel- en leerpunten. Juist het
uitwisselen van fouten levert nieuwe inzichten. Open communicatie draagt bij aan
wederzijds begrip tussen bewoners en de gemeente.
7. Omarm tijdelijkheid of onzekerheid over de continuïteit
Niets is voor altijd. De intentie het met elkaar in stand te houden voor een bepaalde
tijd is wat telt. Bespreek een passende verhouding tussen de investering (tijd, geld) en
de duur van het resultaat. Denk bij de start ook na over het beheer van het project.
Durf te vertrouwen dat het zijn weg vindt.
8. Gebruik de lokale en aanvullende kennis
Door ervaringen te delen kom je verder. Een kennisnetwerk van ambtenaren en
bewoners, inspireert en versterkt elkaar. Zet experts in voor het aandragen van
specialistische kennis. Daarmee verbeter je de kwaliteit en blijft de energie in het
proces.
9. Proces is ook uitvoering
Focus je niet alleen op de schop in de grond of de hoeveelheid groen die aangeplant is.
De voorbereiding vergt ook veel werk: het uitdenken van plannen, uitzoeken van
mogelijkheden, leggen van contacten en opzoeken van kennis en advies. Durf daarin te
investeren. Organiseer een inhoudelijke workshop of schakel een expert in. Dit
verhoogt de kwaliteit van en sociale cohesie bij je project.
10. Deel het project op in haalbare stappen
Het is prima als bewoners groots denken. Het is alleen niet makkelijk om dat allemaal
in een keer te realiseren. Probeer samen het project op te delen in kleinere stappen of
deelprojecten. Ga aan de slag met de eerste stap, evalueer kort na voltooiing en werk
dan de tweede stap uit. Blijf bij elke stap de buurt betrekken. Zo haken ook weer
nieuwe bewoners aan.
11. Vier en deel je resultaten
Sta stil bij mijlpalen binnen projecten. Hoe klein of groot: vier ze! Dit is goed voor de
saamhorigheid. Bovendien geeft het een blijk van waardering naar bewoners. Plan een
borrel, bezoekje van de wethouder of een buurtbarbecue. Verspreid de resultaten in
het bewonersnetwerk, via persberichten en social media.
12. Samen kom je verder
Overheden en maatschappelijk betrokken organisaties vinden participatie belangrijk.
Door goede afstemming kun je elkaar versterken en meer bewoners bereiken. De
mogelijkheden voor groene bewonersparticipatie worden vergroot. Bijvoorbeeld door
elkaar aan te vullen in de financieringsmogelijkheden.