Beleef en Bewonder! zorgt voor meer groen in de buurt

“Wist je dat in een wilgentak een stof zit die dezelfde werking heeft als paracetamol?” vraagt Susan Vaessen enthousiast terwijl ze in de weelderige tuin van basisschool De Beiaard (Utrecht) staat. Een paar maanden geleden nam ze als schoolouder het initiatief om de overwoekerde moestuin van de school flink onder handen te nemen. Dankzij een voucherregeling van de provincie Utrecht werd in paar maanden tijd een droomtuin gerealiseerd.

Zelf groeide ze op in een groene omgeving en had ze het geluk dat haar moeder haar veel bijbracht over de natuur. “Maar”, vertelt Susan, “Die luxe hebben veel kinderen tegenwoordig niet meer”. Ook op de school van haar drie kinderen werd weinig tijd besteed aan natuureducatie. Er was wel een moestuin, maar die werd verwaarloosd en raakte overwoekerd. “Daar móet wat aan gedaan worden, vond ik. Ik maakte een presentatie over hoe de ideale schooltuin er voor kinderen uit zou moeten zien en kreeg meteen een ‘go’.”

Snel geregeld

De volgende uitdaging was om het benodigde geld bij elkaar te krijgen. “Ik wilde eerst een sponsorloop organiseren, maar toen kwam ik de voucherregeling Beleef en Bewonder! tegen.” En dat bleek een uitkomst, want een paar weken na de aanvraag was het geld al overgemaakt en kon Susan, samen met andere ouders en heel wat enthousiaste kinderen, aan de slag. Weer een paar weken later was de groene tuin een feit. De kinderen helpen mee met het onderhoud en maken zo spelenderwijs kennis met de natuur.

Bloemstroken, voedselbosjes en waterpoelen

De voucherregeling Beleef en Bewonder! is voor vrijwilligersgroepen die een groen project in hun eigen wijk of dorp willen uitvoeren. Voor deze projecten kan een bedrag van 500 of 1000 euro aangevraagd worden. Met de voucherregeling zijn, verspreid over de provincie, een heleboel verschillende projecten mogelijk gemaakt: van groene schoolpleinen en boomspiegels tot bloemstroken langs slootkanten, de aanleg van waterpoelen en voedselbosjes in de buurt. De vouchers dragen op die manier bij een groene en gezonde leefomgeving.

Groene projecten in de eigen buurt

Mirjam Sterk, gedeputeerde Natuur en Landbouw van de provincie Utrecht: “We krijgen steeds vaker te maken met wateroverlast, droogte of hitte als gevolg van klimaatverandering. Dat heeft grote impact op onze leefomgeving. Door deze te vergroenen verkoelt de stad en kan er meer water worden geborgen. Dit is goed voor de biodiversiteit en onze gezondheid. Door middel van de voucherregeling ondersteunen wij inwoners bij het uitvoeren van groene projecten in hun eigen buurt. Deze tuin is hier een prachtig voorbeeld van en zorgt ook nog eens voor de nodige educatie.”

Voucherregeling Beleef en Bewonder!

De uitvoering van de voucherregeling is in handen van Groen aan de Buurt. Binnen dit programma worden vrijwilligers en gemeenten ondersteund bij de uitvoering van groene buurtprojecten. Groen aan de Buurt is een samenwerking tussen IVN Utrecht, Landschap Erfgoed Utrecht en de Natuur en Milieufederatie Utrecht en wordt gefinancierd door de provincie Utrecht. Kijk voor meer informatie op de website www.groenaandebuurt.nl.

De voucherregeling is voor dit jaar gesloten, maar er wordt gewerkt aan een nieuwe versie voor 2023.

Bron: provincie Utrecht

Geef je nu op voor inspiratiesessies over crowdfunding!

Wil je de buurttuin uitbreiden, een houtwal herstellen, een bijenlint aanleggen of de natuurspeeltuin opknappen? Heb je zin om echt aan de slag te gaan met dit groene idee, maar heb je hiervoor nog helpende handen, materialen of geld nodig? Ben je enthousiast, maar weet je niet goed waar je moet beginnen?

Om je te helpen met al deze vragen wordt er een reeks van twee workshops georganiseerd. Op woensdag 28 september 2022 is het thema ‘Verhaal + Netwerk’ en op 5 oktober 2022 is het thema ‘Crowdfunding’. Wij vertellen je alles wat je moet weten om aan de slag te gaan met je groene idee en hier mensen, materialen en/of geld voor te werven. We gaan samen aan de slag, geven concrete tips en vertellen veel over succesvoorbeelden van andere groene initiatieven.

Met een crowdfundingcampagne zamel je lokaal geld in en zorg je tegelijkertijd voor meer bekendheid van je initiatief. We gaan in op vragen als: Waarom is crowdfunding een leuke en geschikte manier om jouw groene initiatief te financieren? Welke stappen moet je zetten? Hoeveel tijd kost het voorbereiden en uitvoeren van een campagne? Ook vertellen we hoe Provincie Noord-Brabant, KIEM Utrecht en de provincie Gelderland groene initiatieven stimuleert door middel van onder andere een eventuele financiële bijdrage. Uiteraard is er genoeg tijd om zelf vragen te stellen. Zo krijg je nóg meer zin om zelf aan de slag te gaan om jouw provincie te vergroenen!

Bijzondere Buitendag op landgoed De Boom – 15 juli 2022

Er staat weer een mooie Bijzondere Buitendag op de agenda! En wel op vrijdag 15 juli aanstaande. Tijdens deze dag gaan we op landgoed De Boom bij Leusden aan de slag voor de biodiversiteit. We pakken de Amerikaanse vogelkers aan. Doe je mee?

Wat gaan we doen?
Amerikaanse vogelkers is een invasieve exoot die in de 17e eeuw vanuit Amerika overkwam als sierboom in Nederland. De plant verdringt andere belangrijke inheemse soorten en moet worden bestreden. Omdat de plant zich zo succesvol kan vermenigvuldigen, wordt het ook wel bospest genoemd. Amerikaanse vogelkers schiet razendsnel uit de grond, verdringt en laat open vegetaties, die belangrijk zijn voor de biodiversiteit, in een rap tempo dichtgroeien. Andere vegetaties krijgen geen kans meer. Dit komt de biodiversiteit niet ten goede.

Tijdens de Bijzondere Buitendag gaan we met zagen de Amerikaanse vogelkers verwijderen zodat het bos weer de kans krijgt om zich goed te ontwikkelen. Alle insecten en grote dieren die wonen op het landgoed zullen je dankbaar zijn!

Praktische informatie:

• Adres: landgoed De Boom in Leusden, de verzamelplek maken we vooraf per mail bekend
• Verzamelen 9:30 uur, stoppen ca. 15:30 uur
• Werkbegeleiders zijn aanwezig om te helpen
• Zelf lunch meenemen

Na aanmelding ontvang je vooraf per mail uitgebreide informatie. Meld je hier aan voor de Bijzondere Buitendag.

Over landgoed De Boom
Landgoed De Boom is een afwisselend en mooi bewaard gebleven landgoed tussen Leusden en Woudenberg. De boerderijen en huizen op het landgoed zijn herkenbaar aan de blauwe luiken. In dit gevarieerde landschap met bloemrijke graslanden en kleinschalige begroeiing, voelen ree, das, boerenzwaluw, steenuil en ijsvogel zich thuis.

Subsidie voor moestuineigenaren van het Prins Bernhard Cultuurfonds

Moestuineigenaren kunnen tot 30 september 2022 een aanvraag doen voor een bijdrage van het Cultuurfonds om de historische moestuin op de kaart te zetten.

Eeuwenlang maakten moestuinen en boomgaarden onlosmakelijk deel uit van de huishoudeconomie van kastelen, historische buitenplaatsen, landgoederen en kloosters. Helaas zijn in de loop der tijd veel historische moestuinen verdwenen.

De laatste jaren neemt de belangstelling weer toe. Betrokken eigenaren, ondernemende hoveniers en vele enthousiaste vrijwilligers herstellen de moestuinen en vinden manieren om ze te onderhouden en exploiteren. Vaak zijn deze historische moestuinen toegankelijk voor publiek.

Historische moestuinen zijn plekken waar mensen naar toe gaan om te genieten van het groene erfgoed en om te ontspannen. Het zijn ook plekken waar steeds meer mensen een zinvolle dagbesteding vinden, herstellen van psychische problemen of vrijwilligerswerk verrichten. Het werken in de tuin is voor hen een waardevolle bezigheid. Dat geldt ook voor de vele andere vrijwilligers die wekelijks meehelpen in de tuin, waar zij hun passie voor groenten, telen, koken en conserveren kunnen delen.

Iedere moestuin draagt bij aan een groene omgeving en biedt ruimte aan biodiversiteit. De moestuin past in de groeiende belangstelling voor een duurzame, kleinschalige en lokale teelt van groenten en fruit.

Doel van de regeling

Met de ‘moestuinenregeling’ wil het Cultuurfonds de veelzijdigheid van de historische moestuin onder de aandacht brengen van een breed publiek en de benutting van de moestuin stimuleren: De moestuin als plek ter lering en vermaak.

De focus van deze regeling ligt dus niet op restauratie, herstel, of regulier onderhoud van de historische moestuin. Hier kunnen het hele jaar door aanvragen voor worden ingediend. Het vergroten van kennis en bewustwording leidt uiteraard wel tot beter beheer en behoud van de historische moestuin.

Welke aanvragen worden ondersteund?

Organisaties kunnen een aanvraag indienen voor initiatieven die plaatsvinden in en rond de historische moestuin. Onder een historische moestuin wordt verstaan: een plek waar verschillende groenten en eventueel kruiden en/of fruit worden verbouwd, die onderdeel uitmaakt, of heeft gemaakt, van een monumentaal ensemble van huis (kasteel/huis/kerk/klooster/fort) en tuinen.

Projecten die zijn gericht op educatie, toegankelijkheid, samenwerking en biodiversiteit kunnen in aanmerking komen voor een bijdrage. Denk daarbij bijvoorbeeld aan:

• Activiteiten die gericht zijn op het overbrengen en delen van kennis van moestuin-gerelateerde onderwerpen, zoals: traditionele teelt- en kweektechnieken, flora en fauna, vergeten en niet-vergeten groente- en fruitrassen, het ambacht van voedselconservering.
• Audiovisuele middelen zoals audiotours, films of routes met QR-technologie om publiek op passende wijze te ontvangen en informeren;
• Activiteiten waarbij samenwerking en ontmoeting wordt gestimuleerd tussen de tuineigenaren, moestuinvrijwilligers, omwonenden, bezoekers, afnemers, scholen etc.
• Activiteiten die gericht zijn op het vastleggen en delen van het verhaal van de historische moestuin.
• Activiteiten die de toegankelijkheid van de moestuin vergroten, zoals het aanbrengen van braillebordjes bij de plantenvakken, of de tuin rolstoeltoegankelijk maken.
• Activiteiten die een positieve bijdrage leveren aan biodiversiteit, bijvoorbeeld door de aanleg van een bijen- of vlindertuin.

Voorwaarden

De historische moestuin:

• Is publiekstoegankelijk;
• Heeft bij voorkeur een educatieve functie;
• Is in eigendom van een stichting, collectief of vereniging;
• Wordt geëxploiteerd zonder winstoogmerk;
• Bij de moestuin zijn vrijwilligers betrokken;
• Het aangevraagde bedrag ligt tussen de €1.000 en €10.000 en is maximaal 70% van de totale kosten. Voor grotere projecten kan een reguliere aanvraag worden gedaan;
• De bijdrage wordt gebaseerd op de externe kosten (materiaal en de inhuur van externe partijen) inclusief btw tot een maximale bijdrage van € 10.000;
• Bij de besteding van het beschikbare budget wordt gestreefd naar een brede geografische spreiding. Bij budgettaire krapte kan prioriteit worden verleend aan aanvragen afkomstig uit regio’s waar weinig aanbod is;
• Bij budgettaire krapte kan prioriteit worden verleend aan aanvragen die gericht zijn op meer dan één speerpunt: educatie, toegankelijkheid, samenwerking, biodiversiteit.

Indientermijn en -wijze

Tot en met 30 september 2022 kan de aanvraag worden ingediend via onze website. Na het indienen van de aanvraag ontvang je een tijdelijke ontvangstbevestiging.

Aanvragen ingediend voor 1 juli ontvangen half juli de definitieve ontvangstbevestiging. Half september wordt de uitslag bekend gemaakt.

Aanvragen ingediend na 1 juli ontvangen half oktober de definitieve ontvangstbevestiging. Half november wordt de uitslag bekend gemaakt.

Let op: dien de aanvraag landelijk in bij het werkterrein 

Themabijeenkomst 31 mei 2022: Hoe organiseer je een buurtaanpak?

Het Groen aan de Buurt-team organiseert themabijeenkomsten voor bestuurders en medewerkers van gemeenten en waterschappen. Deze bijeenkomsten vormen de basis van een professionele leergemeenschap rond Groen aan de Buurt.

Natuur in de wijk is niet alleen een opgave voor de gemeente. Bewoners kunnen én willen hier vaak zelf aan bijdragen. Om ze hiermee op weg te helpen kun je ze houvast en inspiratie bieden. Doe je dit goed, dan wordt de buurt groener, mooier én pakken de bewoners samen hun rol in aanleg en onderhoud.

De afgelopen jaren is er binnen het programma Groen aan de Buurt een buurtaanpak ontwikkeld. Met de buurtaanpak nodigen we bewoners uit om zelf aan de slag te gaan met het vergroenen van hun omgeving. De kracht van de buurtaanpak is de samenhang tussen de verschillende stappen, in combinatie met de ondersteunende producten en diensten die beschikbaar zijn voor bewoners. Door met vaste processtappen en basismaterialen te werken, maken we het proces overzichtelijk voor zowel samenwerkingspartners als bewoners. Dit helpt ook bij het managen van ieders verwachtingen.

Tijdens de themabijeenkomst presenteren we het nieuwe Buurtaanpak Handboek. In deze handleiding beschrijven we de buurtaanpak en delen we ervaringen voor nieuwe procesbegeleiders. De handleiding is ook een handreiking aan gemeenten om zelf met (elementen van) de buurtaanpak aan de slag te gaan. Samen met de gemeente Lopik delen we de ervaringen van de buurtaanpak die we afgelopen jaar daar uitgevoerd hebben. We sluiten af met een werksessie waarin we aan de slag gaan met de eerste stappen van de aanpak en krijg je meer inzicht in de rol als procesbegeleider. Zo kun je hopelijk na de themabijeenkomst zelf aan de slag met een buurtaanpak in jouw gemeente! De themabijeenkomst is dan ook interessant voor zowel ambtenaren van gemeenten waar we al eens een buurtaanpak uitgevoerd hebben als voor gemeenten waar we nog niet actief aan de slag zijn gegaan.

Aanmelden
U kunt zich al aanmelden voor deze themabijeenkomst. U ontvangt dan een bevestiging van aanmelding en meer informatie.

Maai Mei Niet 2022

Samen zetten we grasveldjes en gazons in heel Nederland in bloei voor de bijen!

Maai Mei Niet wil saaie grasmatten omtoveren tot bijenoases vol bloemen. Ook jouw gazon kan meedoen, want wist je dat er meer planten in je gazon zitten dan gras alleen? Die komen tot bloei zodra je een (gedeelte van) je gazon in bloei laat komen. Daar profiteren bijen en vlinders van. Dus doe mee, laat je grasmaaier staan en creëer een gedekte tafel voor deze vrolijke zoemers!

Dit project is een samenwerking van Steenbreek, Flora van Nederland en de Bijenstichting

Meer weten? Klik hier en bezoek de Maai Mei Niet Nederland website!

Subsidieregeling Blauwe Bewonersinitiatieven heeft nog geld beschikbaar!

De regeling Blauwe Bewonersinitiatieven subsidieert projecten die zorgen voor het vergroten van het waterbewustzijn en duurzaam waterbeheer in het gebied van waterschap De Stichtse Rijnlanden. Want waterbeheer doen we samen!

Bewonersgroepen, schoolklassen en wijkcomités opgelet: er is vanuit waterschap €200.000 beschikbaar voor plannen die bijdragen aan een watervriendelijke inrichting van uw leefomgeving en meer waterbewustzijn.

Heeft u plannen om uw wijk, plein of tuin duurzamer in te richten? Of plannen voor een tentoonstelling of een gastles om inwoners waterbewuster te maken? Vraag subsidie aan!

Het project of de activiteit moet in het gebied van ons waterschap plaatsvinden. Per aanvraag is er maximaal € 5.000 (incl. BTW) beschikbaar, waarbij het waterschap ten hoogste de helft van de kosten betaalt.

Voor de aanschaf van regentonnen en groene daken is de vergoeding maximaal 30%.

Meer informatie over de subsidieregeling vind je hier.

NK Tegelwippen 2022 is begonnen!

HEEL HOLLAND WIPT

Het wipseizoen is weer begonnen: van 21 maart t/m 31 oktober spelen we het NK Tegelwippen. Welke gemeente wipt de meeste tegels en vervangt ze door groen? Het belooft weer een spannende wedstrijd te worden! Ruim 100 gemeenten hebben zich aangemeld en iedereen kan meedoen door tegels te wippen in z’n eigen (gevel)tuin!

Natuurlijk draait het kampioenschap niet alleen om rivaliteit, maar heeft het een hoger, gemeenschappelijk doel. Wanneer tegels worden vervangen door gras, bloemperken, bomen en geveltuinen, wordt Nederland meer klimaatbestendig, behaaglijker voor insecten en dieren, koeler op warme dagen én veel mooier!

Nederlands bekendste TV-tuinman (en NK Tegelwippen ambassadeur) Lodewijk Hoekstra gaf 21 maart het startschot. Doe jij ook mee?

Ga voor meer informatie naar nk-tegelwippen.nl/.

De gemeente Lopik wordt groener!

Dankzij het project Groen aan de Buurt worden De Akker en Het Veld in Lopik groener. Vandaag startten de bewoners van de wijk met het werk. Er worden drie grote binnenpleinen aangepakt: stenen maken plaats voor bomen, struiken en bloemen. Ook wordt een grasveld omgetoverd tot struikenveldje en zijn er al groene daken aangelegd. De unieke buurtaanpak is een samenwerking tussen de bewoners uit de wijk Vogelzang, gemeente Lopik, woningcorporatie De Woningraat en Landschap Erfgoed Utrecht, die projectleider is.

In juni 2021 werd gestart met de participatieve buurtaanpak van Groen aan de Buurt. Bewoners werden uitgenodigd voor een ideeënavond waarvoor veel belangstelling was. Vervolgens zijn er na een rondwandeling door de buurt 6 plekken aangewezen die de bewoners groener wilden maken. De buurtaanpak is een intensief proces waarin samen met de bewoners ideeën worden bedacht en uitgewerkt tot een plan met begroting. Vervolgens gaat ook de schop in de grond. Bewoners doen zoveel mogelijk zelf in de uitvoering en zijn ook verantwoordelijk voor het beheer.

Ambassadeurs
Een groenere wijk is niet alleen mooier. Meer groen zorgt ook voor een betere leefbaarheid en een gezondere leefomgeving voor mens en klimaat. Zes vrouwen uit de wijk traden op als ambassadeurs. Zij hadden al langer de wens om hun buurt groener en aantrekkelijker te maken en het belang van groen over te brengen op hun kinderen. Eén van de ambassadeurs is Danny van Kuil. Zij was vanaf het begin betrokken. ‘Ik was meteen super enthousiast en ben zelfs bij buren gaan aanbellen om mee te doen. Beren op de weg kon ik wegnemen bij mijn buurtgenoten, want dit is toch een prachtkans: De Akker in bloei!’ Dat is ook de naam van de appgroep die Danny voor de buurt heeft aangemaakt. Ze kan niet wachten op de buurtbarbecue tussen al het groen. Op vrijdag 18 februari komen de bewoners in actie met de beplanting, die zo is gekozen dat elk seizoen een fraaie aanblik heeft. Buurtbewoners zijn ook welkom om hier bij te komen helpen.

Samenwerking en investering
Er worden drie pleinen groener gemaakt. Partner van Landschap Erfgoed Utrecht, KWS Infra helpt met het verwijderen van de stenen, het afgraven van de grond en zorgt voor nieuwe perken. KWS bedrijfsleider Jan-Willem van Rooijen: ‘Als KWS willen wij graag een positieve bijdrage leveren aan de maatschappij, daarom werken wij mee aan initiatieven zoals Groen aan de Buurt.’ Ook de gemeente en de woningbouwcorporatie investeren in deze buurtaanpak door de uitvoeringskosten van de overige projecten en de beplanting te betalen. Wijkregisseur Esther Blok spreekt over de plezierige samenwerking van inwoners en organisaties en het mooie en waardevolle resultaat. Esther: ‘In de wijk Vogelzang staan relatief gezien veel huurhuizen. De woningcorporatie en gemeente wilden na grondige renovatie van een aantal woningen, ook investeren in groen voor de wijk. Daarnaast wonen er zeer betrokken inwoners, die ontzettend graag de stenen binnenpleinen gezelliger wilden maken met plekken voor ontmoeting.’ Carina Kastelein van woningcorporatie De Woningraat vindt de kracht van een buurt waar bewoners met elkaar het verschil kunnen maken het mooist aan deze buurtaanpak. ‘Door de handen uit de mouwen te steken en er volledig voor te gaan.’

Groen aan de Buurt
Helene Hine van Landschap Erfgoed Utrecht is projectleider van deze buurtaanpak. Hélène: ‘Het is geweldig om in deze versteende wijk de energie te voelen en samen met de bewoners te zorgen voor meer groen en biodiversiteit. De pleinen zullen ook nog eens verkoeling in de zomer bieden.

Groen aan de Buurt is een programma van Landschap Erfgoed Utrecht, IVN Utrecht en de Natuur en Milieufederatie Utrecht. De provincie Utrecht maakt het project financieel mogelijk. Meer weten over Groen aan de Buurt? Kijk op www.groenaandebuurt.nl.

Nieuwe Fondsenwijzer voor Utrechtse Groene Bewonersinitiatieven

Waar vind je het geld voor jullie groene droom?

Er zijn veel manieren om als individu, groep bewoners of via een stichting of vereniging aanspraak te maken op budget voor meer groen in de buurt. Niet gek, want mensen die zich vrijwillig in willen zetten voor prettige, gezonde en toekomstbestendige ideeën, die helpen veel partijen maar al te graag op weg. De kunst is om tussen al dit aanbod aan fondsen en subsidies de financiers te vinden die het best passen bij jullie situatie, doelstelling en de manier waarop jullie te werk gaan.

Zoveel keuze! Waar te beginnen?
Om het overzichtelijker te maken, heeft Groen aan de Buurt een fondsenwijzer gemaakt. Hier vind je snel via één klik de fondsen die het beste bij jouw initiatief passen. Heb je nou ook zin om aan de slag te gaan, maar nog behoefte aan wat inspiratie? Kijk dan snel verder op deze pagina voor verschillende groene ideeën!

Bekijk de Fondsenwijzer nu hier!